Non-ferro
Iedereen die buiten wel eens op een metalen trap heeft geklommen, kent de tranenplaat. De tranen moeten immers voorkomen dat u uitglijdt en zich bezeert.
Soorten
Afhankelijk van de vorm en het aantal tranen naast elkaar staan er:
- 1-traans, ook wel propellerplaat of diamantenplaat genoemd vanwege de vorm van de traan.
- 2-traans, in gebeitste en ongebeitste uitvoering.
- 5-traans, in gebeitste en ongebeitste uitvoering.
- Gerstekorrel, vaak nog rijstekorrel genoemd, in verschillende (wel kleine) patroonvormen.

Productie
De walsrollen waarmee de tranenplaten vervaardigd worden, zijn gefreesd met het patroon van de tranen.Om de platen te produceren is veel kracht nodig, vandaar dat de meeste tranenplaten als warmband worden vervaardigd. Slechts de dunnere dikten van 1,5 en 2mm kunnen koud worden vervaardigd.
Het patroon van de tranen en de afmetingen zijn genormaliseerd. De walsrollen moeten regelmatig worden nageslepen, waardoor de diameter van de walsrol steeds iets kleiner wordt. Dit beïnvloedt de vorm van de traan: de lengte en breedte van de traan worden langzaam iets kleiner, naarmate de walsrol vaker is nageslepen.
Beitsen of niet beitsen
Ongebeitste tranenplaten blinken méér dan gebeitste. Door het beitsen wordt de plaat namelijk mat en komt de kleur overeen met geanodiseerd materiaal. Dit was vroeger vooral in de carrosseriebouw een vereiste, omdat vaak met geanodiseerde profielen gewerkt werd. In combinatie met gebeitste platen vormde dit dan één geheel.
Beitsen werd vroeger ook wel toegepast om olierestanten en kleurverschillen in het oppervlak te verwijderen. De oppervlaktekwaliteit van de niet-gebeitste platen is de laatste decennia aanmerkelijk verbeterd.
Regelmatig worden tranenplaten geanodiseerd. Je kunt daarvoor het beste niet-gebeitste tranenplaten nemen en altijd zorgen dat het materiaal uit één fabriekscharge komt. Hiermee voorkom je problemen met kleurverschillen na naturel anodiseren.
Bovendien zijn gebeitste tranenplaten duurder dan de ongebeitste en is beitsen een voorbehandeling voor het anodiseren die altijd moet plaatsvinden, ook als de platen al gebeitst worden aangeleverd bij de anodiseerbedrijf.
Koper is een rood, buigzaam metaal dat eenvoudig te vervormen is. Als het langere tijd in aanraking komt met de buitenlucht ontstaat koperhdroxycarbonaat, wat zorgt voor een kenmerkende groene laag op het koper. In oude steden zie je vaak die groene daken en ook veel koperen standbeelden hebben die kleur.
Daarnaast is koper ook een goede geleider: elektriciteit gaat moeiteloos door koper heen. Veel kabels en elektronica bevatten daarom koper. Koper als legering is eveneens een goede warmtegeleiding. Zo wordt messing (= een legering van koper en zink) in de auto-industrie gebruikt in de radiatoren die de motor moeten koelen.
Ook in de natuur speelt koper een belangrijke rol. Om gezond te blijven moeten mensen dagelijks een kleine hoeveelheid koper via voedingsmiddelen binnen krijgen. Koper is onmisbaar voor de mens, dieren en planten.
Toepassingen
- Bouwsector, in water- en elektriciteitsleidingen.
- Auto-industrie (voornamelijk messing band of copper strips)
- Elektro-industrie, waar koper en koperlegeringen onmisbaar zijn.
Verschil tussen koper, messing en brons
Koper is het hoofbestanddeel van messing en brons. Een koperen kandelaar is dus een goede benaming, maar dan is het nog de vraag of het een messing of bronzen variant is. De bijnamen van de legeringen verraden het al een beetje. Messing wordt ook wel geelkoper genoemd en is daarom 'geler' of gouder van kleur dan brons. Brons is donkerder (rood/roze) van kleur door de toevoeging van tin. Het verschil is het meest goed te zien wanneer je de producten poetst.
Brons voelt ook kouder aan dan messing (bij vergelijkbare vorm en grootte). Beide legeringen zijn niet magnetisch en het onderscheid is op zicht soms moeilijk te bepalen.
Messing, ook wel geelkoper genoemd, is een legering van koper en zink en wordt aangeduid met CuZn. Als messing in de vorm van folie wordt gebracht, spreekt men ook wel over latoen of latoenkoper.
Messing is waardevol materiaal omdat het beschikt over een goede hardheid. Daarnaast heeft messing ook uitstekende zelfsmerende eigenschappen. Vooral door de toevoeging van het element lood kan messing zeer goed worden verspaand. Om die reden wordt messing vaak in een draaibank of freesbank bewerkt tot een onderdeel van een machine ontstaat.
Eigenschappen
- goedkoper materiaal dan brons
- mooie uitstraling en roest niet
- makkelijk en nauwkeurig te verwerken
- goed verspaanbaar
- goed recycleerbaar messingschroot wordt ingezameld en in een gieterij omgesmolten.
Soorten messinglegeringen
- Alfamessing: Deze messinglegering bevat minder dan 40% zink. Alfamessing is flexibel en het materiaal kan koud gesmeed of vervormd worden.
- Bètamessing: Deze legering bevat meer zink in verhouding. Bètamessing kan alleen worden gesmeed als het heet is. Een voordeel van bètamessing is dat het een harder en sterker materiaal is dan alfamessing.
- Wit messing: Deze legering bevat verhoudingsgewijs veel zink. Het zinkpercentage van messing is meer dan 45 procent. Hierdoor is het materiaal erg broos om goed gebruikt te kunnen worden in producten.
Toepassingen
- Koppelstukken voor installatietechnieken (bvb. koppelingen voor waterleidingen)
- T-stukken, hoekstukken, bochten en afsluiters
- Bevestigingsmiddelen zoals bouten en moeren
- Seriematige productie op CNC draaibanken of freesbanken
- Woninginrichting
- Zelfs kogelhulzen
voor jouw bestelling